ดงบุริ
ดงบุริ หรือที่รู้จักกันในอีกชื่อหนึ่งว่าชามข้าวญี่ปุ่น เป็นอาหารญี่ปุ่นดั้งเดิมที่ได้รับความนิยม ซึ่งประกอบด้วยชามข้าวสวยร้อนๆ ราดด้วยส่วนผสมต่างๆ เช่น เนื้อ ปลา ผัก และไข่ ดงบุริ เป็นอาหารที่เรียบง่ายและสะดวกสบายที่สามารถเพลิดเพลินได้ทั้งในบรรยากาศที่เป็นทางการและไม่เป็นทางการ และถือเป็นอาหารหลักในอาหารญี่ปุ่น
ต้นกำเนิดของ ข้าวหน้าญี่ปุ่น สามารถสืบย้อนไปถึงสมัยเอโดะในญี่ปุ่น ซึ่งเสิร์ฟในร้านแผงลอยริมถนนเล็กๆ เป็นอาหารง่ายๆ และรวดเร็วสำหรับคนทำงานยุ่ง ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา ข้าวหน้าญี่ปุ่น ได้พัฒนาและกลายเป็นอาหารหลักในครัวเรือนและร้านอาหารญี่ปุ่น ทุกวันนี้ มีข้าวหน้าต่างๆ มากมาย แต่ละแบบก็มีรสชาติและส่วนผสมที่เป็นเอกลักษณ์
หนึ่งในอาหาร ข้าวหน้าญี่ปุ่นที่ได้รับความนิยมมากที่สุด คือโอยาโกด้ง ซึ่งประกอบด้วยข้าวหน้าไก่และไข่ เมนูข้าวหน้าญี่ปุ่น ยอดนิยมอีกจานคือคัตสึด้ง ซึ่งมีข้าวหน้าหมูชุบเกล็ดขนมปังทอดและไข่ นอกจากนี้ยังมีเทมปุระด้งซึ่งมีอาหารทะเลหรือผักชุบแป้งทอดวางบนข้าว
ส่วนผสมของ ดงบุริ
หนึ่งในส่วนผสมหลักใน Donburi คือข้าว ซึ่งโดยปกติแล้วจะเป็นข้าวเมล็ดสั้นของญี่ปุ่น ข้าวชนิดนี้ขึ้นชื่อเรื่องเนื้อสัมผัสที่เหนียว เหมาะที่จะปั้นเป็นรูปชาม ข้าวหุงด้วยส่วนผสมของน้ำและดาชิ น้ำซุปแบบญี่ปุ่นดั้งเดิมที่ทำจากสาหร่ายและปลา ซึ่งให้รสชาติที่ละเอียดอ่อนแก่ข้าว
ท็อปปิ้งสำหรับข้าว Donburi นั้นแตกต่างกันไป ตั้งแต่เนื้อสัตว์รสเผ็ดอย่างไก่และเนื้อวัว ไปจนถึงอาหารทะเลสดๆ อย่างปลาแซลมอนและปลาทูน่า ไปจนถึงผักหลากสีสันอย่างบรอกโคลีและแครอท โดยปกติแล้วท็อปปิ้งจะผัดหรือเคี่ยวในซอสปรุงรสแล้ววางบนข้าวสวยร้อนๆ ในชาม
สิ่งสำคัญอีกอย่างของ Donburi คือการนำเสนอ ตามธรรมเนียมแล้ว Donburi จะเสิร์ฟในชามก้นตื้นขนาดใหญ่ ซึ่งทำให้ส่วนผสมกระจายทั่วข้าวได้ทั่วถึง ท็อปปิ้งมักถูกจัดวางอย่างสวยงามด้วยสีสันที่สดใสและพื้นผิวที่ตัดกันเพื่อสร้างจานที่สวยงามและน่ารับประทาน
ข้าว Donburi ไม่เพียงแค่อร่อยเท่านั้น แต่ยังสะดวกและดีต่อสุขภาพอีกด้วย เป็นอาหารที่ทำง่ายและรวดเร็ว และส่วนผสมสามารถปรับให้เข้ากับรสนิยมและข้อจำกัดด้านอาหารของแต่ละบุคคลได้อย่างง่ายดาย การผสมผสานระหว่างข้าว โปรตีน และผักเป็นอาหารที่สมดุลซึ่งทั้งอิ่มท้องและมีคุณค่าทางโภชนาการ
1. คัตสึด้ง (ข้าวหน้าหมู ดงบุริ) Katsudon
Donburi แบบนี้จะประกอบด้วยข้าวหนึ่งชาม ราดหน้าด้วยเนื้อหมูทอดที่หั่นเป็นชิ้น ๆ ไข่ ผัก และเครื่องปรุงรส อาหารจานนี้ได้ชื่อมาจากคำในภาษาญี่ปุ่นว่า ทงกัตสึ (เนื้อหมูหั่นเป็นชิ้น ๆ) และ ดมบูริ (ชามข้าวราดหน้า)
2. โอยาโกด้ง Oyakodon
คือชามข้าวหน้าของญี่ปุ่นที่ประกอบด้วยไข่ ไก่ ต้นหอมซอย (บางครั้งใช้หอมใหญ่) และส่วนประกอบอื่น ๆ นำมาเคี่ยวรวมกันในน้ำซุปและโซยุ ก่อนจะนำมาโปะบนข้าวในชามขนาดใหญ่
3. กิวด้ง Gyudon
หรือข้าวหน้าเนื้อ เป็น ข้าวหน้าญี่ปุ่นอีกประเภทหนึ่ง ส่วนประกอบหลัก ๆ ที่เห็นกันประจำคือ เนื้อวัว และหัวหอมใหญ่ นำมาตุ๋น น้ำซอสที่ใช้ปรุงจะนิยมใช้ผงดาชิต้มทำน้ำซุป และปรุงรสด้วยโชยุและมิริน อาจจะมีราดด้วยไข่ดิบ ทานคู่กับเครื่องเคียง ขิงดอง พริกชิจิมิ (พริก 7 รส ของญี่ปุ่น คล้ายกับพริกป่นของไทย) และซุปมิโสะ
4. ไคเซ็นด้ง Kaisendon
อาหารประเภทข้าวราดหน้า ที่ใช้ผลิตภัณฑ์ที่ได้จากทะเลดิบสองสามชนิดเป็นเครื่องราดหน้าข้าว
5. เทนด้ง Tendon
คือ ข้าวหน้าเทมปุระ นำเทมปุระกุ้งและผัก มาจัดวางบนข้าวสวยในชาม และราดด้วยน้ำซอสของเทนด้ง ทำมาจากโชยุและมิรินเป็นหลัก
สรุปได้ว่า ข้าวหน้าต่าง ๆ เป็นอาหารหลักในอาหารญี่ปุ่นที่ได้รับความเพลิดเพลินมานานหลายศตวรรษ ด้วยรสชาติที่เรียบง่ายและสะดวกสบาย ส่วนผสมที่หลากหลายและคุณค่าทางโภชนาการที่สมดุล ทำให้ Donburi เป็นอาหารยอดนิยมที่ยังคงได้รับความนิยมในญี่ปุ่นและทั่วโลก ไม่ว่าจะเป็นมื้อกลางวันจานด่วน มื้อค่ำสุดอิ่มใจ หรือมื้อสบายๆ Donburi คือเมนูที่ถูกใจแน่นอน
6. เทกกะด้ง Tekkadon
ข้าวหน้าปลาทูน่าที่ผ่านการแล่บาง จัดเรียงมาอย่างสวยงามบนข้าวญี่ปุ่นปรุงด้วยน้ำส้มสายชูมีทั้งเทกกะด้งแบบธรรมดา และเทกกะด้งที่เพิ่มรสชาติด้วยซอสสูตรต่างๆ นิยมรับประทานคู่กับโชยุและวาซาบิ
7. บูตะด้ง Butadon
Buta แปลว่า หมู เดาได้เลยว่าเมนูนี้คือ “ข้าวหน้าหมู” อย่างแน่นอน ชามนี้โดดเด่นด้วยเนื้อหมูขนาดสี่เหลี่ยม ชิ้นค่อนข้างใหญ่แผ่ซ้อนอยู่ด้านบนข้าวสวยและนิยมท็อปหน้าด้วยสาหร่าย ต้นหอมญี่ปุ่นหั่นฝอย หรือไข่ออนเซ็นตามชอบ
8. อุนะด้ง Unadon
หรือที่คนไทยเรารู้จักกันในชื่อ ข้าวหน้าปลาไหล เป็นอาหารที่นำปลาไหลทะเลหรือที่ชาวญี่ปุ่นเรียกว่า อุนะงิ (Unagi) มาย่างสไตล์คะบะยากิ (ทาซอสเทริยากิขณะย่าง) แล้วจัดวางบนข้าวสวยที่ตักรอไว้ในชาม ราดด้วยซอสปรุงพิเศษรสออกเค็มหวาน รสชาติของเนื้อปลาไหลที่ย่างมาอย่างดีจนฟูนุ่มชุ่มฉ่ำและหอมหวนนั้น หากได้ลองทานแล้วจะต้องติดใจอย่างแน่นอน